Nieuws – Pagina 2 – Marcel Proust Vereniging

Film Les intermittences du coeur

Zaterdag 25 november 2023 – 14:30-16:30

Programma
14.00 – 14.30 Welkom
14.30 – 15.30 Film (met toelichting)
15.30 – 16.00 Pauze
16.00 – 16:30 Presentatie van het nieuwe Bulletin 11 van de Marcel Proust Vereniging

Na afloop is er gelegenheid om iets te drinken aan de tafel van de MPV in Café Luxembourg, Spui 24, 1012 XA Amsterdam. Wel wordt u verzocht uw consumpties af te rekenen bij de penningmeester.

Plaats: Universiteitsbibliotheek, Doelenzaal, Singel 425, 1012 WP Amsterdam
Entree: vrij voor partners/vrienden/introducés/belangstellenden
Organisatie: Marcel Proust Vereniging (www.marcelproust.nl)
Contact: Nell de Hullu-van Doeselaer: info@marcelproust.nl

De film
Roland Petit (1924-2011) was een Frans choreograaf en balletdanser. Petit kreeg zijn balletopleiding bij de Parijse Opéra National en werd bekend door zijn creatieve choreografieën. Hij maakte meer dan 150 balletten.
Het ballet Les intermittences du coeur beleefde zijn première in 1974. Petit koos als naam voor zijn choreografie de titel die Proust aanvankelijk aan de Recherche wilde geven en die hij later gebruikte voor de scene in Sodom en Gomorra waarin de jonge held, als hij voor de tweede keer in Balbec komt, overrompeld wordt door verdriet bij de herinnering aan zijn grootmoeder. Zij hield hem tijdens zijn eerste verblijf in het Grand-Hôtel gezelschap, maar is in de tussentijd overleden. Hij realiseert zich ook dat hij lang niet aan haar gedacht heeft en voelt zich schuldig over dit ‘tussentijdse zwijgen van het hart’. De muziek waarop Petit zijn choreografie schreef, weerspiegelt de voorkeuren van Proust − Beethoven, Debussy, Fauré, Franck, Hahn, Saint-Saëns en Wagner.

Presentatie Bulletin van de Marcel Proust Vereniging
De Recherche is een nooit opdrogende bron van vragen. Wie was toch die Oost-Europese koning Theodosius die een staatsbezoek aan Parijs bracht, en wie stond er model voor de zich uitsluitend in kanselarijtaal uitdrukkende diplomaat Norpois? Waarom toont Proust zich in zijn roman zo gebrand op de medische stand? Hoe Joods was Proust nu eigenlijk en waarom onderhield hij als ‘vurig dreyfusard’ betrekkingen met fel antisemitische auteurs als Barrès, Maurras en Léon Daudet? Waarom spreekt hij in de Recherche soms Hebreeuws? Waarom is het zo moeilijk zijn werk adequaat te vertalen? En was de auto waardoor de verteller op de binnenplaats van de Guermantes bijna omver werd gereden, nog electrisch of had hij al een benzinemotor?
Op deze en andere vragen hebben de auteurs van dit elfde nummer van het Bulletin antwoord proberen te geven. Hoe? Tijdens de presentatie zal alvast een tipje van de sluier worden opgelicht.

Lezing door Ieme van der Poel: “Waar bleef het geitje van Robert? Biografie en fictie in de Recherche”

Zaterdag 7 oktober 2023 – 14:30-16:00

Programma
14.00 – 14.30 Welkom
14.30 – 15.30 Lezing door Ieme van der Poel
15.30 – 16.00 Discussie
16.00 – 17:00 Na afloop is er gelegenheid om iets te drinken aan de tafel van de MPV in Café Luxembourg, Spui 24, 1012 XA Amsterdam. Wel wordt u verzocht uw consumpties af te rekenen bij de penningmeester.

Plaats: Universiteitsbibliotheek, Doelenzaal, Singel 425, 1012 WP Amsterdam
Entree: 10 € (te voldoen bij de ingang, reservering niet nodig)
Organisatie: Marcel Proust Vereniging (www.marcelproust.nl)
Contact : Nell de Hullu-van Doeselaer: info@marcelproust.nl

De lezing
Waar bleef het geitje van Robert?
Biografie en fictie in de Recherche

Sinds de dood van Marcel Proust is er een niet aflatende stroom van herinneringen aan de schrijver verschenen in de vorm van nagelaten correspondentie en memoires. Getuige de publicatie, in 2022, van de recent teruggevonden brieven van de schrijver aan een schoolvriend, de bankier en bibliofiel Horace Finaly (1871-1945), is deze bron nog steeds niet opgedroogd. Daarnaast beschikken we sinds 2021 over De vijfenzeventig bladen, die worden beschouwd als de oerversie van de Recherche.

Aan de hand van deze en andere getuigenissen, alsmede van het autobiografische materiaal dat inmiddels voorhanden is, zal ik nader ingaan op de fascinerende wisselwerking tussen fictie en historische werkelijkheid in Op zoek naar de verleden tijd. Zo werpt de vriendschap tussen Proust en Finaly mogelijk een nieuw licht op de creatie van Bloch en diens uitgebreide, joodse familie op het strand van Balbec en daarmee ook op de recente discussie over het vermeende antisemitisme van de schrijver. Daarnaast zal ook een verband worden gelegd tussen Prousts schrijverschap en het werk van diens tijdgenoot, de schilder Fernand Léger. Tenslotte verdiepen we ons in de vraag waarom het geitje van Robert, de jongere broer van Proust, uit de roman moest verdwijnen en hoe het zit met het dierenleed dat mogelijk schuilging onder het aller charmantste zomerhoedje van Albertine.

De spreekster
Ieme van der Poel is emeritus hoogleraar Franse letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Onlangs publiceerde zij De tijdmachine van Marcel Proust (De Bezige Bij, 2022) en New Literary Voices of the Moroccan Diaspora (Liverpool University Press, 2022).

Leesgroep Marcel Proust Online

Organisator Jan Nekkers nodigt leden van de vereniging uit om deel te nemen aan de leesgroep Marcel Proust (najaar 2023 – OBA Amsterdam):

Beste leden van de Proustvereniging,

Op zoek naar de verloren tijd van Marcel Proust is zoals jullie weten een goudmijn aan ideeën, gedachten en ervaringen. Vaak lukt het niet in je eentje lezend al die goudklompjes te vinden. Daarom blijven velen steken bij het eerste boek. In een groep onder deskundige begeleiding lukt het vaak veel beter.

Dus hebben Johan Veen en ik voor dit najaar opnieuw een Proust-leesgroep opgezet. Weer op zondagochtend, weer tweewekelijks, weer in de OBA van Amsterdam (vlakbij Amsterdam CS), en opnieuw ook online te volgen. Om niet in herhaling te vallen, dit keer met een andere begeleider: dr. Sjef Houppermans, oud-universitair hoofddocent Franse Taal en Letterkunde.

Mocht je geïnteresseerd zijn om zeven keer aan te schuiven, kijk dan even op onze website ProustOnline. Die website wordt nog niet door Google herkend, dus je zult op de link hieronder moeten klikken of het hele webadres in de webbalk van je browser moeten plakken.

www.proustonline.nl

We verheugen ons zeer op je deelname en je bijdrage aan de bespreking.

Met vriendelijke groet,

Jan Nekkers

Lezing door Luc Fraisse: “Écritures d’enfance et de jeunesse”

Zaterdag 27 mei 2023 – 14:30-16:30

Programma
14.00 – 14.30 Welkom
14.30 – 15.30 Lezing door Luc Fraisse
15.30 – 16.00 Pauze
16.00 – 16.30 Discussie

La Conférence
Marcel Proust – Écritures d’enfance et de jeunesse

Luc Fraisse parlera surtout de deux publications récentes qu’il a (co)éditées : Proust. Le Mystérieux Correspondant (Gallimard, Folio classique, 2021) et Marcel Proust. De l’écolier à l’écrivain (Classiques Garnier, 2022). Le premier livre comporte des nouvelles inédites datant de l’époque de l’écriture de Les Plaisirs et les Jours (1896), parvenant du fonds de Fallois. Le second exhume un ensemble inédit de travaux philosophiques et littéraires réalisés par le jeune Marcel Proust dans le cadre de sa scolarité, montrant au fur et à mesure comment cette écriture adopte un style personnel qui annonce la future Recherche.

Le Conférencier
Luc Fraisse est professeur de Littérature française à L’ Université de Strasbourg. Il a publié de nombreuses études sur l’œuvre de Proust, notamment L’œuvre cathédrale (Corti, 1990) ; L’ éclectisme philosophique de Marcel Proust (Presses de la Sorbonne 2012), Grand Prix de l’Académie française ; La petite musique du style. Proust et ses sources littéraires (Classiques Garnier, 2011)
Il prépare également une nouvelle édition critique de la Recherche (dont deux volumes, La Prisonnière et La Fugitive ont déjà paru). Il dirige la collection « Bibliothèque proustienne » ainsi que la Revue d’études proustiennes chez Classiques Garnier.

Lezing door Paul Gellings: “Proust als dichter”

Zaterdag 25 maart 2023 – 15:00-17:00

Programma
15.00 – 15.15 inloop met thee en koffie
15.15 – 16.15 Lezing ‘Proust als dichter’
16.15 – 16.45 Anja-Hélène van Zandwijk in gesprek met Paul Gellings over zijn laatste roman

Over de lezing

In 2022 publiceerde Paul Gellings samen met twee andere vertalers Lusten en dagen, een bibliofiele Nederlandse uitgave van Prousts eerste boek, Les plaisirs et les jours. In zijn lezing zal hij eerst een beeld schetsen van dit weinig succesvolle debuut van Marcel Proust uit 1896. Hoe is dit ‘Gesamtkunstwerk’ samengesteld en welke plaats neemt het in binnen Prousts oeuvre? Bijzonder zijn natuurlijk de gedichten (portretten van schilders en componisten), die door Gellings vertaald zijn. Hij zal er twee voordragen en we zullen luisteren naar de pianomuziek die Prousts vriend Reynaldo Hahn erbij componeerde. Paul Gellings zal ook vertellen over het proces van poëzie vertalen, dit alles gekoppeld aan de vraag of Proust wel echt dichtersbloed had. Tot slot : wat betekent Proust voor hem als lezer maar ook als schrijver ? Met name zijn jongste roman Het smeedwerk van herinnering (2021) bevat (opzettelijk) enige Proustiaanse elementen.
Over deze nieuwste roman zal Anja-Hélène van Zandwijk hem na afloop van zijn lezing een aantal vragen stellen.

Over de spreker

Paul Gellings, geboren in 1953 te Amsterdam, studeerde Franse taal- en letterkunde in Groningen en Parijs. Hij publiceerde vijf dichtbundels en een aantal romans. Ook schreef hij een omvangrijke monografie over het werk van Patrick Modiano, getiteld Le fardeau du nomade (Minard, coll. Lettres modernes, 2000), waarop hij in 1999 in Leiden promoveerde.
In 2012 werd hij door de Franse regering benoemd tot ridder in de orde van de Palmes Académiques. Wijdt zich na een loopbaan als docent Frans volledig aan vertalen en schrijven.

Eindeloos fascinerend: de wereld van Marcel Proust

Podcast: NRC-boekenchef Michel Krielaars in gesprek met Manet van Montfrans en Yannick Dangre

Om schrijver Marcel Proust bestaat in Frankrijk een enorme cultus. Alleen al dit jaar, 100 jaar na zijn dood, zijn er in Parijs al drie tentoonstellingen geweest over het leven en werk van het Franse genie. Wie was deze man, die met een Joodse moeder en als homoseksueel niet paste in het leven van de culturele elite in de salons van Parijs? En hoe komt dat leven terug in de boeken die hij schreef?

Presentatie: Michel Krielaars
Gasten: Manet van Montfrans en Yannick Dangre
Redactie & productie: Maartje Willems
Edit: Jeroen Jaspers