Temps Perdu 4

Impressie van het lustrum van de Marcel Proust Vereniging van 27 oktober 2007

Kunsthistoricus Kees Kaldenbach, geassisteerd door technicus Allan Kuiper, vertoonde als opening twee drie dimensionale animaties van Delft in 1660, de tijd dat ‘Gezicht op Delft’ door Vermeer geschilderd is. De eerste was als het ware een helikoptervlucht boven de stad, de twee een virtuele stadswandeling waarvoor gebruik gemaakt is van originele tekeningen.

Daarna besteedde Kees Kaldenbach in het eerste deel van zijn lezing aandacht aan de manier waarop wij schilderijen zien, namelijk door zelf een beeld samen te stellen uit de indrukken die onze zintuigen geven. In het tweede deel van zijn lezing ging hij in op het schilderij ‘Gezicht op Delft”. Hij noemde een aantal opmerkelijke feiten met betrekking tot de compositie, onder meer dat wat afgebeeld is op het schilderij niet de werkelijkheid van toen weergeeft. Ook kwamen enkele schildertechnische zaken aan de orde. Zie ook de website van Kees Kaldenbach.
Natuurlijk kwam daarbij aan de orde wáár “le petit pan de mur jaune” zich zou kunnen bevinden, maar ook Kaldenbach kon geen uitsluitsel geven.

Luzius Keller, emeritus hoogleraar Franse letterkunde aan de Universiteit Zurich en bezorger van de Duitse Proustvertaling, liet in zijn lezing zien wat het betekent dat Proust zich in zijn schrijfpraktijk spiegelt aan de schilderpraktijk van Vermeer. Aan de hand van facsimile digitale reproducties van concrete passages uit de manuscripten en ‘ avant-textes’ – waarop alle fasen van het schrijven te zien zijn – werkte hij verschillende ‘ schildertechnieken’ van Proust uit, bij voorbeeld het aanbrengen van verschillende betekenislagen, als waren het lagen verf. De keuze van eigennamen speelde hier een bijzondere rol.

Beide lezingen gaven aanleiding tot geanimeerde gesprekken onder de 40 aanwezigen.
Na de lunch wandelde het gezelschap naar de steiger van de rondvaartboot. Er volgde een geanimeerde tocht door enkele Delftse grachten, door de schipper/gids op prettige wijze van informatie voorzien, eindigend bij de plek waar Johannes Vermeer zijn Gezicht op Delft heeft geschilderd.

Daarna, als hoogtepunt van de afsluitende borrel, presenteerde Sjef Houppermans de jongste aflevering Marcel Proust Aujourd’hui nr. 5 en Manet van Montfrans het Nederlandstalige Bulletin nr. 3.

Impressie van de MPV-matinee van 12 december 2006

Als locatie voor deze bijeenkomst was gekozen voor het sfeervolle Pianolamuseum aan de Westerstraat in Amsterdam.

Het programma bestond uit een lezing door mw. drs. Nell de Hullu-van Doeselaar over ‘Het rembrandteske clair-obscur bij Proust aan de hand van ‘Une scene à l’Opéra’ (in Á La Recherche II, ed. Jean-Yves Tadié, Gallimard, 1987, 338-358).

Vervolgens vertolkten Dessy Radeva (piano) en Anastasia Kozlova (viool) muziek van tijdgenoten van Proust.
De volgende weken werden uitgevoerd:

  • Camille Saint-Saëns: Le Cygne
  • Ernest Chausson: Poème, opus 25
  • Claude Debussy: Première Arabesque
  • Camille Saint-Saëns / Eugène Ysaye: Etude en forme d’une valse, opus 52, nr. 6
  • Jules Massenet: Méditation d’après l’Opéra Thais

Tenslotte werd de vierde editie van het tijdschrift Marcel Proust Aujourd’hui gepresenteerd, met als thema ‘Proust et le théâtre’. Verdere informatie over het tijdschrift is te vinden onder Publicaties.